چطور کودک دارای اختلال حسی را در منزل حمایت کنیم؟ راهنمای جامع والدین
مدت زمان مطالعه: ۵ دقیقه
کودکانی که با اختلال پردازش حسی (SPD) زندگی می‌کنند، دنیای اطراف را متفاوت از دیگران تجربه می‌کنند. صداهای معمول ممکن است برایشان آزاردهنده باشد، لمس‌های ساده آن‌ها را تحریک کند، یا برعکس، به شدت نیازمند تحریک حسی باشند. در چنین شرایطی، خانه می‌تواند هم منبع آرامش باشد و هم بستری برای رشد بهتر.
در این مقاله از بتا ریهب، روش‌هایی عملی و کاربردی برای حمایت از کودکان دچار اختلال حسی در محیط منزل ارائه می‌کنیم تا والدین، مراقبین و خانواده‌ها بتوانند در کنار متخصصین، بهترین نقش را ایفا کنند.
اختلال حسی چیست؟
اختلال حسی یعنی مغز در پردازش و تفسیر پیام‌های حسی (صدا، لمس، بو، حرکت و ...) دچار اختلال است. این وضعیت ممکن است به دو شکل ظاهر شود:
واکنش‌پذیری بیش‌ازحد (Hypersensitivity): حساسیت شدید به صدا، نور، لمس یا لباس.
کم‌واکنشی (Hyposensitivity): نیاز به تحریک شدید برای پاسخ‌دهی، مانند علاقه زیاد به دویدن، چرخیدن یا لمس‌های قوی.
چطور در خانه از کودک دارای اختلال حسی حمایت کنیم؟
۱. شناخت دقیق الگوی حسی کودک
هر کودک منحصربه‌فرد است. برخی ممکن است از صداهای بلند بترسند و برخی دیگر دائماً به دنبال لمس اشیا باشند. اولین قدم، شناخت سبک پردازش حسی کودک و نیازهای اوست.
همکاری با کاردرمانگر حرفه‌ای می‌تواند به شما کمک کند الگوهای حسی فرزندتان را بشناسید.
۲. ایجاد محیط امن و حسی مناسب
برای کودکان حساس به صدا، از محیطی آرام با نور ملایم استفاده کنید.
یک فضای مشخص برای آرام‌سازی (Sensory Corner) ایجاد کنید با وسایلی مثل:
بالش سنگین
توپ تعادلی
چراغ خواب رنگی
جعبه حس لامسه (شن، دانه، پارچه‌های مختلف)
۳. استفاده از فعالیت‌های تنظیم‌کننده حسی
فعالیت‌هایی که به کودک کمک می‌کنند تعادل حسی پیدا کند:
| نوع فعالیت | مناسب برای | مثال‌ها |
|---|---|---|
| فشار عمقی | کم‌واکنش یا بیش‌واکنش | پتوی سنگین، ماساژ با توپ |
| حرکت‌دهی بدن | کم‌واکنش | تاب بازی، چرخیدن کنترل‌شده |
| فعالیت‌های لمسی | هر دو گروه | کار با خمیر بازی، شن حسی |
۴. پیروی از روتین مشخص
کودکان دارای اختلال حسی معمولاً به تغییر حساس‌اند. داشتن برنامه منظم روزانه، مانند زمان مشخص غذا، خواب و بازی، احساس امنیت ایجاد می‌کند.
۵. استفاده از پوشش و لباس مناسب
از لباس‌های بدون درز، نرم و سبک استفاده کنید.
اجازه دهید کودک خودش در انتخاب لباس نظر بدهد.
برچسب لباس‌ها را جدا کنید تا تحریک پوستی کمتر شود.
۶. آموزش و ارتباط با دیگر اعضای خانواده
همه اعضای خانواده باید نحوه برخورد با کودک دارای اختلال حسی را بدانند. اگر کودک خواهر یا برادری دارد، آموزش دادن آن‌ها درباره نیازهای حسی خواهر یا برادرشان بسیار مفید است.
۷. اجتناب از سرزنش و برچسب
رفتارهای کودک ممکن است برای اطرافیان عجیب باشد، اما مهم است که با درک، صبر و آموزش همراه باشد، نه با تنبیه یا تمسخر.
نقش خانواده در همکاری با درمانگر
حمایت خانواده زمانی مؤثر است که با برنامه تخصصی درمانگر همراه باشد. درمانگر ممکن است تمریناتی برای خانه تجویز کند یا محیط خاصی را پیشنهاد دهد. همکاری خانواده با کاردرمانگر یا گفتاردرمانگر کودک نقش کلیدی در تسریع روند درمان دارد.
جمع‌بندی
کودکان دارای اختلال حسی نیازمند حمایت آگاهانه، محیطی امن و مراقبتی هدفمند هستند. خانه می‌تواند مهم‌ترین فضا برای رشد، یادگیری و آرامش آن‌ها باشد. شناخت دقیق، تعامل روزانه، و رعایت نکات ساده می‌تواند زندگی کودک را تغییر دهد.
به خدمات کاردرمانی در منزل نیاز دارید؟
تیم بتا ریهب با کاردرمانگران باتجربه و آموزش‌دیده آماده ارائه خدمات تخصصی در خانه شماست. برای ارزیابی و طراحی برنامه حمایتی ویژه کودک‌تان با ما تماس بگیرید.
09910644941
betarehab.ir
